Another part of me

Dag in dag uit loop ik routineus archiefinventarissen na, op zoek naar bruikbare informatie. Bij zulk monotoon werk vergeet je gemakkelijk dat archieven gevormd worden door mensen van vlees en bloed; met dromen angsten en verwachtingen.

In het kamertje naast de lift op de eerste verdieping zijn ze iedere ochtend al vroeg aan het werk. Twee mannen zitten in het kleine hokje tegenover elkaar, terwijl met de rug naar de deur nog net voldoende ruimte is voor een flexplek. Ook daar zit vaak iemand de hele dag naar een computerscherm te kijken. In de vensterbank liggen ordners en in de kast en op de grond staan archiefdozen van zuurvrij karton. Voor zover ik er iets van begrijp bevatten de mappen informatie over de archiefstukken in de dozen. Nieuw verworven materiaal wordt hier ingevoerd en genummerd, voordat het goed gedocumenteerd verdwijnt in de schemering van het depot. Lunchen doen de mannen achter hun bureau en voor zover ik na kan gaan spreken ze zelden met elkaar. Mappen, dozen en nummers wanneer ik 's ochtends aankom. Dozen, nummers en mappen bij de koffie en de lunch. En nummer, mappen en dozen wanneer ik tussendoor naar het toilet ga.

Verrassend was dan ook de muziek die vanmiddag rond vijf uur onverwacht luid door de gang klonk. Een poppy deuntje met onmiskenbare Motown-invloeden schalde uit laptopspeakertjes, terwijl voorzichtig werd meegezongen. De ikoon van plastische chirurgie, ritmische spasmen en kinderlijk escapisme wist de mens in een archivaris op te wekken.

Dwaalspoor

De eentonigheid van mijn kantoorbaan Dendert onverminderd voort. Afleiding vind ik enkel wanneer ik bij toeval de verkeerde site aanklik:

'Drohel (Readel) is een dorp in de gemeente Warsteland. Het ligt ten noordoosten van het Dikkemeer en telt ongeveer 230 inwoners (2004). De naam stamt van de bodem die hier iets roder is dan elders in het gebied; "hel" zou verwijzen naar "hoogte", of juist naar "hol", laagte. Een andere verklaring hangt samen met een legende over het ontstaan van het Dikkemeer: hier zou ooit een bos hebben gestaan dat is afgebrand. De vuurgloed van het brandende veen (en bos) zou de naam "rode hel" verklaren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was in Drohel een doorgangskamp voor Joden gevestigd, voor de oorlog werden in het kamp werklozen gehuisvest die met de ontginning van het veen belast waren. Na de oorlog werd het kamp gebruikt voor de huisvesting van KNIL-militairen (Molukkers). De lokale bevolking noemde het kamp "Ambonezen-kamp". Na de oorlog werd vlak bij het kamp een voetbalvereniging opgericht en veel bewoners van het "Ambonezen-kamp" werden lid. De naam van de voetbalvereniging verwijst nog altijd naar de veenontginning: Zomp tot Zode (ZtZ). In vroegere tijden heeft Drohel een kerk met kerkhof gehad, maar deze is in het Dikkemeer verdwenen. Men kan de grafstenen nog wel op de bodem van het meer voelen. Tegenwoordig zijn in Drohel meerdere campings, er is een tuincentrum en er is een strandje aan het Dikkemeer.'

Teake Snor met een van zijn "Meunsters".

Zinloos geweld

De verwilderde haan zorgde voor knap wat overlast in de buurt. Omgewoelde tuintjes, onrustige kippen en brutale herrie bij het krieken van de dag. Dorpeling had al een poging gedaan om het slapende dier onder dekking van het duister aan een stok te spietsen, maar de rustige ademhaling van het pluimvee had hem belemmerd. Nu waren we met zijn tweeën.

We maakten van een omgekeerd konijnenhok een val en wisten het beest daar met een omtrekkende beweging in te drijven. En ruk aan het touwtje deed de rest: de hevig fladderende haan was in onze macht. Herinneringen kwamen boven aan de tien geslachte kippen die ik ooit heb helpen schoonmaken en ook de gehavende duif die ik uit zijn lijden verloste kwam bij me terug. Het idee dat we nu zouden kunnen slachten voor eigen gebruik drong zich met bloeddorst aan mij op. De haan was al oud en niet meer geschikt om te braden. Hij zou tot soep verwerkt moeten worden. Met graan en wat water lieten we hem kalmeren terwijl we de opties overwogen: kop eraf met een bijl of nek omdraaien met blote handen. Al snel gingen sterke en gruwelijke verhalen over tafel en om voor de daad in de stemming te komen, dronken we bier. Uiteindelijk werd het de kofferbak en vrijheid langs de zeedijk. Verdwaasd bleef het stomme beest op de parkeerplaats staan, terwijl we opgelucht huiswaarts keerden.

's Avonds tijdens het eten zagen we de oude buurman met een zakje graan heen en weer fietsen. De laatste tijd is hij wat in de war en vorige week is zijn broer overleden. De spaghetti bolognese smaakte plots naar kip.